Wanneer wij onze gedachten opzij schuiven zijn we onwetend, een open vat zonder antwoorden. Onwetendheid is een kunst die we kunnen leren, in gesprekken kunnen we oefenen om een leeg vat te zijn en open te luisteren naar het verhaal van de ander.
Gisteren heb ik weer mogen oefenen.
Ik werd opgebeld door een dierbare vriendin V, die vaak en lang stoeit me zichzelf. Ik vind haar geweldig en ik hou van haar. Ze is intelligent, kunstzinnig, gastvrij en nog veel meer, maar omdat ze dat niet in zichzelf ziet is ze in de war over haar identiteit.
Gisteren belde ze me op omdat ze weer in de war was. Ze had raad gevraagd en e-mails geschreven, aan iemand waarvan ze dacht dat die haar kon helpen, maar ze had een warrig verhaal terug gekregen.
Ik liet V haar verhaal doen en vroeg of ik er iets over mocht zeggen of dat ze eerst nog meer wilde vertellen. Nee, ik was aan de beurt om te reageren.
Ik zei haar dat als zij vanuit verwarring naar hulp zocht, ze onduidelijk was en dat het daarom niet vreemd was dat ze een verwarrend antwoord terug kreeg.
Ik legde haar uit dat voor mij, na bijna 62 jaar, de wereld erg simpel is geworden. Mijn visie op het leven is als volgt:
"Wij zijn kinderen van God. God is liefde. Wij zijn geschapen naar haar evenbeeld, dus zijn wij liefde. Dus alles wat niet liefde is, is niet waar".
Het was even stil aan de andere kant van de lijn. Even dacht ik dat de verbinding was verbroken. Maar toen kwam het, mijn lieve vriendin V begon weer te vertellen en ik wist dit voor mij het moment was om onwetend te zijn, een uitnodigend open vat dat belangstelling had voor haar verhaal.
V vertelde me over een gesprek met haar zus. Kennelijk was deze ook in de war en had ze V gebeld om haar verhaal kwijt te kunnen.
V had geluisterd en haar zus verteld dat verwarrende gedachten duiveltjes zijn. Te pas en te onpas springen die tevoorschijn. God en de duivel hebben veel met elkaar gemeen. Zij weten allebei heel goed hoe wij in elkaar steken. Maar er is ook een groot verschil tussen de duiven en God en dat verschil is de liefde. De duivel geeft je liefdeloos advies en God nooit.
In gedachten maakte ik mijn vat van onwetendheid nog even groter en V ging verder met haar verhaal. Nadat ze een tijdje had gezwegen wist ik hoe ik haar kon antwoorden in de taal en met de woorden die ze nodig had. Ze had daar immers zelf mijn vat mee gevuld. Ik vroeg of ik haar mocht antwoorden en dit is wat ik zei:
"De duivel is het duveltje in het doosje dat altijd en overal openspringt. Je hebt jaren besteed aan het verzamelen van deze doosjes en daarom was je blik hierop gericht. Nu heb je zoveel doosjes dat ze overal staan en continu open springen. Maar zoals je zelf hebt gezegd kent de duivel geen liefde en dat maakt jou in de war."
"God is degene die de doosjes sluit. Altijd, steeds weer. Het enige wat je hoeft te doen is je aandacht niet meer op allerlei openspringende doosje te richten, maar op degene die ze sluit."
"Waarschijnlijk zal je dat moeten oefenen, want je bent het niet gewend. Onze hele cultuur en opvoeding staart naar doosjes en wacht gefascineerd af wat er uitspringt. Nu mag jij dat proces omkeren, maar dat betekend dat je tegen de stroom in gaat zwemmen. Maar hé, je zwemt niet alleen, want God zwemt met je mee."
Weer was het een lange tijd stil aan de andere kant van de lijk, en weer dacht ik dat de verbinding was verbroken, maar toen hoorde ik V die beduusd zei:
"Weet je Jessica, eigenlijk heb ik dit ook zo aan mijn zus verteld."
Dat antwoord raakte me, het liet me opnieuw weten hoe belangrijk het is om vanuit onwetendheid te luisteren. Wanneer je zo luistert geef je de ander de ruimte om zelf antwoorden te vinden in de taal die ben hen past.
Het enige wat ik er aan toe te voegen had was:
"Lieve V, ga dat dan nu aan jezelf vertellen. Iedere keer weer. Elke keer als een doosje open gaat help je God een handje en doe dan samen het doosje dicht. Dat is liefde".
Met tranen in haar stem bedankte V mij voor het gesprek en hing toen op. En in gedachte bedankte ik mijn lieve vriendin, die mij kennis had laten maken met haar unieke kijk op de wereld.